Số ca sinh đôi, sinh ba bùng nổ nhờ công nghệ thụ tinh nhân tạo, song chuyên gia cảnh báo nhiều rủi ro từ xu hướng này.

Mới đây, một bà mẹ Hàn Quốc dự định sinh 6 con bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, song một bào thai bị sảy. Sau đó, 5 trẻ được đưa vào đơn vị chăm sóc đặc biệt ngay khi vừa chào đời. Từ góc độ y tế, đây không được coi là một thành tựu.

Khác với những loại động vật trong tự nhiên, cơ thể người được thiết kế chỉ để mang một bào thai. Nếu phụ nữ mang thai đôi hoặc thai ba quá nhiều lần, khả năng sinh non tăng lên, người mẹ dễ bị biến chứng. Bên cạnh đó, trẻ sơ sinh có thể bị tàn tật suốt đời. Các phòng khám sản khoa ở Mỹ thường không chủ đích cấy nhiều phôi vào một người mẹ để tăng tỷ lệ thành công. Bác sĩ sẽ chuyển một phôi "ưu tú" nhất vào cơ thể sau khi xét nghiệm nhiễm sắc thể. Cơ hội thành công lên tới 80%.

Tuy nhiên, việc xét nghiệm di truyền phôi thai tại Hàn Quốc bị cấm theo Đạo luật Đạo đức Sinh học. Thông thường, chỉ những cặp vợ chồng mắc bệnh di truyền hoặc những người đã từng sảy thai do di truyền mới được làm điều này. Vì vậy, các bác sĩ không biết liệu phôi thai cấy vào cơ thể người phụ nữ có chất lượng cao hay không.

Hơn 4 thập kỷ trôi qua, thụ tinh ống nghiệm (IVF) đã mang lại sự sống cho 8 triệu trẻ sơ sinh. Các nhà nghiên cứu phát hiện tỷ lệ sinh đôi tăng ở hầu hết các quốc gia từ đầu những năm 1980 đến 2010, ngay sau khi IVF đi vào thực tế năm 1978.

Tại Hàn Quốc, tỷ lệ sinh đôi tăng gấp ba lần từ 0,5% lên 1,54% trong giai đoạn 1980-2010. Thực tế, xác suất sinh đôi ở các bà mẹ là khoảng 1%, sinh ba là khoảng một phần nghìn. Nếu một phụ nữ lựa chọn phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm ở Hàn Quốc, cơ hội sinh đôi hoặc sinh ba sẽ tăng lên tới 30%. Bệnh nhân tại phòng khám được sử dụng thuốc kích thích rụng trứng để tạo ra nhiều trứng trong quá trình thụ tinh ống nghiệm, sau đó bác sĩ sẽ cấy nhiều phôi vào tử cung để nâng cao tỷ lệ thành công.

Ngày đầu năm 2022, giáo sư Ahn Ki-hoon, bác sĩ sản phụ khoa tại Bệnh viện Đại học Anam, Hàn Quốc, đã mổ bắt con cho một sản phụ sinh ba.

"Đó là thời điểm gần với ngày sinh", bác sĩ Ahn chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại. Ông giải thích rằng người mẹ đang trải qua cơn co thắt sớm ở tuần thứ 33 của thai kỳ. Với sự giúp đỡ của các bác sĩ nhi khoa, bác sĩ gây mê và bác sĩ Ahn, sản phụ đã sinh ra ba em bé khỏe mạnh bình thường, dù rủi ro cao.

Bệnh viện Đại học Anam là một trong 4 trung tâm y tế dành cho phụ nữ mang thai rủi ro cao được Bộ Y tế và Phúc lợi chỉ định vào năm 2019. Bác sĩ Ahn cho biết ông đã chứng kiến số ca sinh đôi, sinh ba tăng mạnh trong những năm gần đây. Ông nhận định đây là hiện tượng xã hội có thể được chứng minh bằng nhân khẩu học.

Theo số liệu mới nhất của Cục Thống kê Hàn Quốc, trong số 2,6 triệu trẻ sơ sinh năm ngoái, khoảng 5,4% (tương đương 140.000 trẻ) là sinh đôi, sinh ba hoặc sinh tư.

Trong thập kỷ qua, tỷ lệ sinh đôi của nước này gia tăng đều đặn, cuối cùng đạt đỉnh trong năm nay. Con số tăng chậm từ 1% vào năm 1990 lên 2% vào năm 2002, vượt qua 5% vào năm ngoái.

Văn phòng thống kê nhà nước và các chuyên gia chỉ ra rằng việc bùng nổ các cặp song sinh là kết quả của tình trạng trì hoãn làm cha mẹ, tăng cường sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản trong các dịch vụ y tế. Trung bình, các bà mẹ sinh đôi ở tuổi 34,8, hơn các bà mẹ sinh một 1,5 tuổi.

Thực tế, việc sinh đôi, sinh ba đã trở thành "xu hướng". Vào năm 2014, nam diễn viên Song Il-kook gây chú ý khi xuất hiện trên chương trình Super man Return của đài KBS cùng cặp sinh ba Dae-han, Min-guk và Man-se. Danh tiếng của gia đình họ lập tức bùng nổ. Dae-han, Min-guk và Man-se cũng nhanh chóng trở thành cặp sinh ba được yêu thích.

Tận dụng sức nóng của chương trình, doanh nghiệp bắt đầu tung ra thị trường hàng loạt sản phẩm dành cho các gia đình sinh đôi, sinh ba, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc trẻ em.

Bộ ba em bé Dae Han, Min Guk và Man Se cùng bố. Ảnh: Lion Korea

Kể từ những năm 1980, tỷ lệ sinh đôi trên toàn cầu đã tăng một phần ba, từ 9 lên 12 ca sinh đôi trên 1.000 ca sinh nở, theo báo cáo năm 2021 công bố trên Human Reproduction, một tạp chí chuyên về sản phụ khoa và sinh sản của Oxford Academic. Báo cáo chỉ ra rằng thế giới có 1,6 triệu cặp song sinh ra đời mỗi năm, tức là cứ 42 trẻ sơ sinh thì có một cặp sinh đôi.

Nguyên nhân là dịch vụ điều trị bằng hormone và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) trở nên dễ tiếp cận hơn, tuổi có thai của các bà mẹ cũng tăng lên.

Theo Hur Yoon-mi, giáo sư tại Đại học Kookmin, người đứng đầu Viện nghiên cứu sinh đôi Kookmin, tại Hàn Quốc, các yếu tố này đan xen lẫn nhau. Ngày càng nhiều phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động. Vì vậy, họ hoãn việc làm mẹ, phụ thuộc nhiều hơn vào các công nghệ hỗ trợ sinh sản.

Theo nghiên cứu của Hur, được công bố năm ngoái trên tạp chí Twin Research and Human Genetics, tỷ lệ sinh đôi của Hàn Quốc đã vượt quá mức trung bình toàn cầu, thậm chí được xếp vào hàng cao nhất thế giới. Sự thay đổi này gây bất ngờ cho một đất nước trước đây hiếm khi xuất hiện các cặp song sinh.

Chuyên gia nhận định, các cặp song sinh giống nhau về mặt di truyền, song vẫn là những cá thể riêng biệt, có hành vi xã hội tương tự với các trẻ sinh một. "Các cặp song sinh thường có xu hướng hòa đồng, lòng tự trọng cao hơn", giáo sư Hur nói.

Các chuyên gia tin rằng những cặp song sinh có thể mang lại giá trị độc đáo cho xã hội. Giáo sư Ahn cũng nhấn mạnh vai trò và tiềm năng của họ trong việc giải quyết tỷ lệ sinh đang giảm của đất nước.

"Đó là lý do tại sao chúng ta cần nhiều chính sách giáo dục và y tế dành cho các cặp song sinh", giáo sư Hur nói.

Ông đưa ra đề xuất về quỹ chăm sóc trẻ em, hệ thống sắp xếp lớp học cho các cặp song sinh vào những năm đầu đời, khi trẻ đang phát triển về mặt cảm xúc. Hơn nữa, nghiên cứu về các cặp song sinh trên toàn thế giới cho thấy họ "góp phần to lớn vào việc tìm hiểu về tâm lý con người, mối tương quan giữa di truyền và môi trường trong việc hình thành nhân cách, trí thông minh, các đặc điểm thể chất và tinh thần".

Thục Linh (Theo Korea Times, SCMP)