Theo Luật Giáo dục năm 2005, điều 22 mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẫm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào học lớp một.

Nhiều nhà khoa học đã nói đến sự cần thiết của trường mầm non trong việc phát triển cũng như chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Nhằm giúp trẻ thành công ở lớp 1, trẻ cần được chuẩn bị tâm thế sẵn sàng học tập. Theo chỉ đạo của Bộ GD&ĐT cần chuẩn bị cho trẻ các vấn đề sau: về thể chất, về trí tuệ, về tình cảm - xã hội, về ngôn ngữ và một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập. Nhận thức sâu sắc nhiệm vụ của trường mầm non, của các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi và theo tình hình thực tế của tỉnh nhà, Sở Giáo dục và Đào tạo Long An ban hành quy định những đồ dùng đồ chơi học tập cá nhân dành cho trẻ mầm non theo độ tuổi nhà trẻ, mẫu giáo 3-4 tuổi, mẫu giáo 4-5 tuổi và mẫu giáo 5-6 tuổi. Chính bộ đồ dùng đồ chơi cá nhân này góp phần giúp trẻ phát triển tốt để chuẩn bị cho trẻ vào học lớp một nếu được giáo viên mầm non và các bậc cha mẹ trẻ sử dụng đúng, không được làm thay trẻ, không bắt trẻ thực hiện quá thời gian,...

Như những năm học trước, năm học 2008-2009 Sở GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các trường mầm non cần làm tốt việc chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học cho trẻ:

Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ về phát triển chiều cao, trọng lượng, năng lực làm việc bền bĩ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp, độ khéo léo của bàn tay, tính nhanh nhạy của các giác quan bằng các chế độ sinh hoạt, ăn uống, nghỉ ngơi, luyện tập cho trẻ.

Quan tâm đến sự rèn luyện về các thao tác trí tuệ, hiểu biết về bản thân, gia đình, môi trường xung quanh, các biểu tượng về thời gian, không gian, đồng thời rèn luyện kỹ năng thực hiện hoạt động trí óc như so sánh, phân tích, tổng hợp.

Rèn luyện cho trẻ có kỹ năng giao tiếp, sử dụng tốt tiếng mẹ đẻ trong sinh hoạt hàng ngày là việc quan trọng nhất để chuẩn bị cho trẻ học đọc, học viết ở lớp một.

Thông qua các hoạt động một ngày của cô và trẻ, tập cho trẻ thực hành các đồ dùng đồ chơi đã quy định như: quyển "Bé làm quen chữ viết", "Bé làm quen với môi trường xung quanh" để mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ, phát triển ở trẻ kỹ năng sử dụng ngôn ngữ trong cuộc sống hàng ngày, hình thành một số kỹ năng chuẩn bị cho việc đọc, viết. Tổ chức các hoạt động nghe - nói cho trẻ, phát âm các chữ cái, nghe và hiểu nghĩa của từ, thể hiện cử chỉ, điệu bộ, nét mặt phù hợp với yêu cầu, hoàn cảnh giao tiếp.

Quan tâm đến việc luyện tập cho trẻ biết sử dụng những đồ dùng sinh hoạt một cách gọn gàng trong giờ chơi để rèn luyện sự khéo léo của đôi bàn tay.

Các lớp mẫu giáo 5-6 tuổi đã giúp trẻ rèn luyện kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập ở tiểu học sau này, thiết thực giúp trẻ chuyển dần hoạt động chủ đạo từ hoạt động vui chơi sang hoạt động học tập như việc sắp xếp bàn ghế, cách cầm bút, cầm sách, mở sách, tư thế ngồi đúng, tô chữ, đồ chữ, viết chữ giúp trẻ quen dần với hoạt động mới. Điều này đòi hỏi giáo viên mầm non phải tích cực tổ chức các hoạt động cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, tăng dần tính tập trung chú ý có chủ định. Trước năm 2000 một số giáo viên để cho các cháu chơi tự do, chơi với nhiều đồ chơi nhưng không được gợi ý, uốn nắn của giáo viên để các cháu được "chơi mà học, học bằng chơi", một số ít giáo viên khác chạy theo yêu cầu của các bậc cha mẹ trẻ là dạy đọc, dạy viết chữ, làm toán (có cho điểm).. Dần dần thực hiện chỉ đạo của Vụ Giáo dục mầm non, thông qua các chuyên đề, đặc biệt là chuyên đề "Làm quen văn học- làm quen chữ viết"; chúng tôi đã bồi dưỡng, uốn nắn những sai sót của giáo viên, tăng cường đổi mới công tác quản lý, cuối cùng từ 3 năm nay đã giảm được số cháu mẫu giáo 5-6 tuổi bỏ học vào đầu học kỳ II (học trước lớp một); đã làm rõ được hoạt động một buổi, một ngày của cô và cháu, nhất là mẫu giáo 5-6 tuổi. Qua khảo sát, đánh giá kết quả chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi vào lớp một đã thấy rõ sự tiến bộ toàn diện của cháu.

Để chuẩn bị cho trẻ vào lớp một, điều quan trọng không phải là cho bé học trước chương trình lớp một, mà bé phải được chuẩn bị tâm thế sẵn sàng đi học, chuẩn bị cả về thể chất, về trí tuệ, về tình cảm - xã hội, về ngôn ngữ và một số kỹ năng cần thiết cho hoạt động học tập như đã trình bày ở trên.

Ngoài ra, trong chỉ đạo chúng tôi còn quan tâm đến việc chuẩn bị về mặt xã hội cho trẻ lớp mẫu giáo lớn, đây là tiền đề quan trọng cho việc hình thành nhân cách của trẻ, thiết thực hình thành kỹ năng sống cho trẻ ở cấp phổ thông. Chính việc phát triển lòng tự tin, ý thức kỷ luật, trật tự trong sinh hoạt, hành vi văn minh, giữ gìn vệ sinh, tình thương, quan hệ đoàn kết thân ái với bạn, biết yêu mến và tôn trọng người lớn, biết chăm sóc và giữ gìn của công. Có mối quan hệ tốt với mọi người xung quanh, bước đầu có tinh thần hợp tác,... Tất cả sự chuẩn bị như vậy sẽ giúp trẻ thành công ở lớp một, cả cấp tiểu học và các cấp học cao hơn. Điều này các bậc cha mẹ ở các trường mầm non, tiểu học, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên ngành giáo dục Long An đã xác nhận sự đóng góp của mầm non vào sự thành công của tỉnh nhà./.

Thạc sĩ Huỳnh Thị Huệ
Trưởng phòng GDMN
Sở Giáo dục và Đào tạo Long An