Mùa đông xuân, số lượng trẻ nhập viện khám và điều trị thường cao hơn các thời điểm khác trong năm. Nguyên nhân là do thời tiết thường xuyên giá rét, nhiệt độ thấp dễ khiến các loại vi khuẩn, virus thường trú trong cơ thể bùng phát, nhất là những tác nhân gây bệnh ở đường hô hấp. Trẻ em là nhóm đối tượng rất dễ nhiễm bệnh vì sức đề kháng rất kém, khả năng chống chọi với bệnh tật của trẻ chưa cao. Đặc biệt những dịp lễ cuối năm trẻ thường xuyên ra ngoài chơi, tiếp xúc với không khí lạnh và nhiều mầm bệnh nên nguy cơ nhiễm bệnh càng cao.

Những bệnh thường gặp
Nhóm bệnh lý phổ biến nhất ở trẻ em vào mùa lạnh là nhóm bệnh về đường hô hấp, bao gồm những bệnh sau đây:

- Bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp chiếm tỷ lệ cao nhất với các bệnh phổ biến như cúm ở trẻ em, viêm mũi xuất tiết, viêm họng cấp, viêm VA, viêm amiđan cấp hoặc hốc mủ, viêm xoang... Những bệnh này đơn giản và dễ phát hiện nhưng nếu không được chăm sóc thích hợp có thể gây bất lợi cho sức khỏe của trẻ như gây thở khó, hạn chế việc ăn uống hoặc bú mẹ, đôi khi có thể làm nhiễm trùng huyết rất nguy hiểm đến tính mạng.

- Với trẻ đã có tiền sử mắc hen phế quản (suyễn), mùa lạnh bệnh càng dễ tái phát và trở nên nghiêm trọng. Trẻ bị bệnh hen phế quản, thời tiết chuyển lạnh vừa là nguyên nhân trực tiếp vừa là nguyên nhân gián tiếp khiến trẻ dễ lên cơn co thắt phế quản gây khó thở dữ dội, thiếu oxy trầm trọng.

- Đặc biệt, những trẻ đã có sẵn các bệnh mạn tính như viêm phế quản mạn, suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải, suy dinh dưỡng mạn tính, các bệnh lý tim mạch bẩm sinh... thường bị mắc bệnh nặng hơn và dễ bị những biến chứng nặng nề hơn so với những trẻ bình thường khác.

Thời tiết với khí hậu lạnh ẩm, trẻ cũng rất dễ mắc bệnh về đường tiêu hóa, thường gặp nhất là tiêu chảy. Bệnh có thể là tiêu chảy thông thường (trẻ đi tiêu phân lỏng hoặc phân sệt 1-2 lần so với ngày thường) và cũng có thể là tiêu chảy cấp (trẻ đi tiêu phân lỏng toàn nước trên 3 lần trong vòng 24 giờ). Đặc biệt, tiêu chảy do virus Rota chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại tiêu chảy mùa lạnh. Bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, dễ gây thành dịch, nếu không phát hiện và xử trí kịp thời có thể gây nguy hiểm.

Đưa trẻ gặp bác sĩ khi nào
Hầu hết trẻ mắc các bệnh lý thông thường mùa lạnh ở mức độ nhẹ hoặc trung bình có thể theo dõi và chăm sóc tại nhà. Những tình huống sau đây cần đưa trẻ đến khám bác sĩ ngay:
- Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt trên 38,5 độ kéo dài hơn 2 ngày mà vẫn không giảm. Trẻ lừ đừ, ngủ li bì hoặc khó đánh thức. Trẻ bú kém, bỏ bú hoặc bỏ ăn.
- Trẻ bị nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp tính, sau 2 ngày chăm sóc tích cực tại nhà vẫn không thuyên giảm kèm theo dấu hiệu thở nhanh, thở mệt hoặc khó thở.
- Trẻ bị tiêu chảy đột ngột sốt rất cao 39-40 độ, tiêu phân đàm nhớt hoặc phân có lẫn máu.
- Trẻ sốt kèm các biểu hiện như nôn tất cả mọi thứ, kêu đau bụng nhiều. Trẻ có dấu hiệu xuất huyết như nổi chấm đỏ trên da, chảy máu cam, chảy máu lợi, ói ra máu, đi tiêu phân đen như bã cà phê hoặc những trẻ có biểu hiện lừ đừ, tím tái, tay chân nhớp lạnh, trẻ bị co giật. Trẻ nhỏ có thóp trước (mỏ ác) phồng lên. Trẻ có dấu hiệu cổ cứng.

Phụ huynh cũng cần chủ động phòng bệnh cho trẻ bằng cách đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ hàng ngày, giúp trẻ tăng sức đề kháng. Nên cho trẻ ăn những thức ăn nóng ấm giúp cơ thể giữ nhiệt độ ổn định. Chế biến thức ăn cho trẻ đảm bảo vệ sinh giúp phòng tránh các bệnh đường tiêu hóa một cách thiết thực nhất. Tạo môi trường sống trong lành, sạch sẽ và thoáng khí giúp trẻ phòng tránh hiệu quả các bệnh lý đường hô hấp.

Khuyến khích trẻ thực hiện thói quen rửa tay sạch sẽ đúng cách, thường xuyên hàng ngày để loại bỏ các tác nhân gây bệnh nguy hiểm lây lan qua con đường tay - miệng. Giữ ấm cơ thể trẻ khi thời tiết chuyển lạnh, nhất là những trẻ có tiền sử về dị ứng và hen suyễn. Thực hiện tốt việc tiêm chủng đầy đủ các mũi văcxin cho trẻ theo lứa tuổi để có cách phòng bệnh chủ động và hiệu quả nhất.

Theo SK&ĐS