|
Từ ngày 6 đến 26-3-2003, tại TP.HCM có khoảng 824.500 trẻ em từ 9 tháng đến 10 tuổi (sinh từ ngày l-l-1993 đến 31-5-2002 ) sẽ được tiêm nhắc lại văcxin ngừa bệnh sởi. Bệnh sởi là vì, diễn tiến như thế nào, có những biến chứng vì? Tại sao đã tiêm ngừa rồi vẫn mắc bệnh? BS NGUYÊN NGỌC VINH - trưởng khoa nội A Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCMcho biết:
Sởi là một bệnh lây cấp tính do siêu vi trùng sởi gây ra (dân gian thường gọi là bệnh ban đỏ). Siêu vi này bị giảm độc lực khi ra ngoài môi trường (ánh sáng, nhiệt độ cao...) và chỉ gây phát ban cho khỉ và người.
Bệnh thường xảy ra trẻ em 2 - 6 tuổi, nhưng người lớn vẫn có thể bị bệnh. Bệnh-rất hay lây và lây trực tiếp qua đường hố hấp do hít phải bụi nước bọt có chứa siêu vi trùng. Lây mạnh nhất là lúc chưa phát ban. Bệnh cho miễn dịch suốt đời (90o/o trẻ trên 10 tuổi đã có miễn dịch).
Bệnh tiến triển quá 4 giai đoạn:
Thời kỳ ủ bệnh: 7 - 14 ngày, không có triệu chứng. Thòi kỳ trước phát ban: khoảng 4 ngày. Bệnh nhân có triệu chứng giống cảm cúm (sốt cao, ho khan, mắt đỏ sổ mũi), có thể bị ói, tiêu cháy (nhất là ớ trẻ kém dinh dưỡng), ơ trẻ em có thể gặp kinh giật do sốt cao. Vào ngày thứ 2 xuất hiện các đốm Koplik (dấu hiệu đặc trưng của bệnh) ở niêm mạc trong của má đó là những chấm trắng như muôi ăn trên nén đỏ, vị trí thường gặp là gần răng hàm, thường cỏ thể kéo dài đen bốn ngày). Thời kỳ phát ban: kéo dài 5-6 ngày. Xuất hiện các nốt ban đỏ bằng với mặt da (dát) hoặc gồ lên (sẩn), bắt đầu từ sau tai và lan dần xuống cổ, thân, tứ chi trong 3-4 ngày sau đó. Các nốt ban này hình dáng không đều nhau, không ngứa, có chừa những khoảng da lành, có thể xuất huyềt nếu bệnh nặng. Trong thời kỳ này có thể sờ thấy hạch toàn thân, đau bụng, mí mắt sưng húp, trẻ thường lừ đừ, ban nổi 3-4 ngày thì nhiệt độ bắt đầu giảm. Thời kỳ hồi phục: ban lặn dần theo thứ tư ïkhi mọc và để lại các vết thân trên da(vân dahổ).
Có thể có tróc da nhẹ. Trẻ bắt đầu ăn uống lại
Bệnh sởi thường gây ra nhiều biến chứng như
Viêm tai giữa: sốt cao, quay khóc, chảy mủ một hoặc hai bên tai, có thể gây thủng màng nhĩ nếu điêu trị trễ. Viêm thanh quản: khó thở viêm, khàn giọng, có thể gây suy hô hấp. Viêm phổi: có thể do chính siêu vi sởi gây viêm mô kẽ hoặc do bội nhiễm vi trùng. Bệnh nhân sốt cao, phổi có rạn nổ, có khi suy hô hấp. Lao phổi: vì sởi làm mất phản ứng tạm thời đối với Tuberculin nên có thể làm bùng phát một bệnh lao đang tiềm ẩn. Viêm não: có thể xảy ra sớm hoặc hai tuần sau khởi bệnh. Bệnh nhân sốt cao, nhức đầu, ói, cổ cứng, lơ mơ, co giật. Viêm ruột: gây tiêu chảy(có thể kéo dài) và làm suy dinh dưỡng. Loét giác mạc: do thiều sinh tố A dan đến mù mắt. Cam tẩu mã: đây là một tình trạng nhiễm trùng có hoại tư các mô ở môi, miệng, mả. Vì Chưa CÓ THUỐC đặc hiệu nện chỉ điều trị triệu chứng và biến. chứng cữ quá đáng, dùng thức ăn giàu chất dinh dưỡng nhưng de tiêu, nên tăng cường sinh tỏ A. Vệ sinh răng, miệng, dà, mắt. Ðiều trị triệu chứng: hạ sốt bằng phương pháp vật lý hoặc dùng thuốc ÀCETAMINOPHEN. Giẵm ho: nên dùng Dextromethorphan, không . dùng Corticoid. Ðiều trị biến chứng: dùng kháng sinh thích hợp khi có bôi nhiễm vi trùng. Ðồi với viêm não chỉ điều trị nâng đỡ.
Tiêm mhắc lại bênh sởi có ích lợi gì? TS BS Huỳnh Tấn Tiến- Gđ Trung tâm y tế dự phòng Tp HCM - cho biết sau một thời gian, nồng độ kháng thể giảm dần. Vì vậy tiêm nhắc lại bệnh sởi giúp cho cơ thể miễn dịch tốt hơn, đầy đủ hơn, rất có lợi cho sức khỏe trẻ em.
Phòng bệnh
Để ngừa sởi cho những người nhạy cảm đã lỡ tiếp xúc với bệnh nhân, ta có thể tiêm kháng thể gam ma globulin (trong vòng năm ngày kể từ khi tiếp xúc). Do bệnh sởi gây tổn thất lớn về súc khỏe và kinh tế nên cần thiết phải tiêm ngừa cho trẻ em. Thuốc tiêm ngừa sởi được bào chế từ siêu vi sởi sống đã được giảm độc lực:
Vì Sao đã tiêm ngừa vẫn bị bệnh?
Có nhiều yếu tố có thể gây ảnh hưởng làm cho những bệnh nhân đã được tiêm ngừa đầy đủ nhưng vẫn bị bệnh sởi như do bảo quán văcxin chưa tốt, thời điểm tiêm ngừa bé đang bị bệnh hoặc uống thuốc gì đó, thuốc không đạt chất lượng hoặc cách thức tiêm không đúng tuy nhiên, nếu đã tiêm ngừa rồi mà vẫn bị bệnh thì triệu chứng rất thoáng qua, ít biến chứng, có khi chỉ cần điều trị ngoại trú.
LÊ THANH HÀ ghi
(Tuoitre)
|