Chủ đề Dinh dưỡng cho trẻ em luôn luôn là một đề tài sôi nổi, thu hút sự quan tâm của rất nhiều phụ huynh đang nuôi dạy con nhỏ. Chúng tôi xin trích đăng những câu hỏi đã được giải đáp bởi bác sĩ Đặng Thị Phương Lan, Phó khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 1.

   Hỏi: Con gái em được 7 tháng 10 ngày. Bé không được bú mẹ từ nhỏ vì em bị mất sữa. Hiện chế độ ăn của bé như sau:
   - 7h: 120 ml sữa + bột ngọt, chủ yếu là sữa.
   - 9h: 120 ml sữa lúa mạch
   - 11h30: 1 bát bột mặn
   - 15h: 120 ml sữa + bột ngọt
   - 17h30: chuối tiêu và 90 ml sữa
   - 20h30: 1 bát bột mặn
   Bé nhà em ăn theo chế độ này đã 2 tuần. Liệu ăn như vậy đã hợp lý chưa ạ? Đến khi nào thì tăng lên 3 bữa bột mặn một ngày?
   Hiện giờ bé lên cân chậm, hơn 7 tháng chỉ được 7 kg. Lúc 6 tháng bé dài 67 cm. Liệu bé có bị suy dinh dưỡng không ạ?
   Bé ngày nào cũng đi ị nhưng phân cứng và thường hay bón. Nếu ăn thêm rau thì phân bé lẫn cả những miếng rau đã xay nhỏ. Bác sĩ ơi, có cách nào cải thiện tình hình này không? [[email protected]]
   Trả lời:
   Bé gái 8 tháng tuổi có cân nặng 6,3 – 8,2 kg, chiều cao 66,4 – 69,1 cm. Con em nặng 7 kg, cao 67 cm là trong giới hạn bình thường. Với bé 8 tháng, không bú mẹ, cần ăn 2 chén bột /ngày, 600 ml sữa, trái cây tán, nước trái cây. Một chén bột (hoặc cháo xay) cần có 1 muỗng canh thịt bầm nhỏ (hoặc tép, tôm, cá, lòng đỏ trứng gà…), 1 muỗng canh dầu ăn, 1 muỗng canh rau xanh bằm nhuyễn (hoặc củ có màu đỏ)
   Bé đi ị ngày 1 lần là bình thường. Chị cho bé ăn thêm trái cây tan, uống nước trái cây và cho thêm dầu ăn vào chén bột (ngày 2 muỗng canh) cháu sẽ bớt bón hơn. Trong phân bé có những xác rau là bình thường.
   Hàng ngày từ thứ hai đến thứ sáu, chị có thể đến xem hướng dẫn nấu ăn tại khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 1, sang 8 giờ 30, 9 giờ 30, chiều 13 giờ 30
   Hỏi: Em có bé gái được 9 tháng, cao 72 cm, nặng 8,5 kg. Bé rất lười ăn, mỗi ngày ăn 2 bữa sữa (khoảng 300 ml) và 2 chén bột loãng. Bé bú mẹ 3 lần nhưng em không nhiều sữa, như vậy có đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cho bé không ạ? Mỗi bữa ăn phải mất khoảng 1,5 giờ mới xong. Em thường ngâm sữa trong ly nước nóng và hâm lại bột, như vậy có ảnh hưởng đến chất lượng đồ ăn không? Em có xay bột và ninh xương để lấy nước nấu cho bé, cho bé ăn tất cả các loại rau củ và trái cây nhưng bé vẫn bị thiếu canxi. Bé hay đổ mồ hôi đêm và ngủ không yên. Bác sĩ nói bé bị thiếu canxi, em đã cho uống bổ sung canxi nhưng không có kết quả. Xin nhờ bác sĩ tư vấn giúp. [[email protected]]
   Trả lời:
   Bé gái của em 9 tháng, cao 72 cm, nặng 8,5 kg là bình thường. (9 tháng cân nặng bé gái 6,6 – 8,6 kg, chiều cao 63,4 – 70,4 cm).
   Bé 9 tháng cần ăn 3 chén bột /ngày, bú mẹ, 300 ml sữa công thức 2 là đủ. Cháu phát triển bình thường là mẹ đủ sữa.
   Để bé không chán ăn, chị nên thay đổi món ăn cho bé: khi bột mặn, bột ngọt, cháo xay (thịt bò, thịt heo, cá, tôm tép, trứng gà, lươn…). Một chén bé ăn cần đủ 4 nhóm thức ăn: chất bột, chất đạm, dầu ăn, rau củ). Chị không cần ninh xương cho cực, nước xương không có canxi. Canxi có nhiều trong sữa, các sản phẩm của sữa, cua đồng, hải sản…
   Bé hay đổ mồ hôi, khó ngủ là biểu hiện sớm của thiếu vitamin D, canxi, magne.
   Hỏi:
   Hai bé con tôi 6 tháng – song thai, bé sinh ở tuần thứ 35,5. Khi sinh mỗi bé nặng 2200 gram và 2100 gram, dài 47 cm. Hiện nay bé trai cân nặng 7 kg, cao 66 cm, bé gái cân nặng 6,8 kg, cao 66 cm. Lúc bé 4,5 tháng tôi cho bé ăn dặm ngày 1 cữ bột ngọt. Từ 5,5 tháng mỗi ngày bé ăn 2 cữ bột ngọt ( 3 muỗng) và khoảng 250 ml Dumex Gold. Bé trai thường ngủ không ngon giấc, giấc ngủ không sâu, đổ mồ hôi đầu và bàn chân rất nhiều. Xin hỏi bác sĩ, con tôi như thế có bị suy dinh dưỡng không? Có bị còi xương không? Khi nào tôi có thể cho bé ăn cháo thịt – cá? Bé sanh đôi, nhẹ cân thiếu tháng nên có chế độ dinh dưỡng như thế nào là phù hợp? Xin chân thành cảm ơn. [[email protected]]
   Trả lời: Bé trai 6 tháng có cân nặng bình thường từ 5,9 – 7,8 kg, chiều cao bình thường 61 – 67,8 cm. Bé gái 6 tháng có cân nặng bình thường 5,5 – 7,2 kg, chiều cao bình thường 59,3 – 65,9 cm. Cả 2 bé của chị (song thai) đều phát triển bình thường., không suy dinh dưỡng. Chị đang cho cháu ăn 2 cữ bột ngọt, bú sữa Dumex. Từ 6 tháng trở đi chị sẽ chuyển sang sữa công thức 2 và tập ăn bột mặn được rồi. Nguyên tắc là tập từ ít đến nhiều (bột, thịt, cá...), tăng dần dần lên, 1 chén cần 1 muỗng canh thịt bằm nhỏ. Chị có thể cho ăn bột hoặc cháo, nhưng ăn bột năng lượng sẽ cao hơn.
   Bé trai thường ngủ không ngon giấc, giấc ngủ không sâu, đổ mồ hôi có thể là dấu hiệu sớm của còi xương thiếu vitamin D, canxi...
   Hỏi: Con trai tôi được 13 tháng tuổi. Cháu phát triển bình thường (cao 82 cm, nặng 11,4 kg). Con tôi đang ăn 3 cữ cháo và uống 3 cữ sữa bột một ngày. Ngoài ra còn ăn dặm trái cây, bánh và sữa chua. Tôi nghe nói em bé trên 1 tuổi thì có thể uống sữa tươi, như vậy có đúng không? Nên uống loại sữa tươi nào? Uống sữa tươi có tốt hơn sữa bột không? Và khi nào thì có thể thay thế hoàn toàn sữa bột bằng sữa tươi? Khi nào thì có thể bắt đầu cho ăn cơm được? Xin chân thành cảm ơn bác sĩ! [[email protected]]
   Trả lời: Con trai 13 tháng có cân nặng bình thường 8,3 – 10,4 kg, cao 69,5 – 77,2 cm. Con chị như thế là bình thường. Chế độ ăn của bé như vậy là đủ. Trên 1 tuổi cháu có thể uống sữa tươi, với điều kiện là sữa tươi đảm bảo vệ sinh, biết rõ nơi cung cấp và còn hạn sử dụng. Sữa tươi là sữa bò nguyên chất được tiệt trùng, còn sữa bột là sữa làm khô, bổ sung thêm hoặc lấy bớt đi vitamin, các chất khoáng để thành phần của sữa bò gần giống sữa mẹ. Các công thức sữa khác nhau sẽ phù hợp với sự phát triển của bé ở những lứa tuổi khác nhau. Ví dụ: sữa công thức 1 dành cho trẻ từ 0 – 6 tháng, sữa công thức 2 dành cho trẻ > 6 tháng...18 tháng bé bắt đầu mọc răng hàm, 2 tuổi cháu sẽ có đủ 8 răng hàm và có thể nhai nên lúc này cháu ăn cơm được.
   Hỏi: Con em được 9 tháng tuổi, nặng 6,5 kg. Hằng ngày bé uống 400 ml sữa Gain Advance IQ và 2 chén cháo, tối thì bú mẹ. Cháo bé ăn thì em nấu thịt heo, thịt bò, tôm thay đổi theo ngày, thêm rau muống, rau ngót, rau mồng tơi, rau cải ngọt, bí đỏ, cũng thay đổi theo ngày. Mỗi chén cháo em đều cho thêm 1 muổng cà phê dầu gấc. Rất mong bác sĩ chỉ cách để con em có thể mập lên. [[email protected]]
   Trả lời: Bé trai 9 tháng có cân nặng 7,2 – 9,2 kg. Bé gái 6,6 – 8,6 kg. Chiều cao bé trai 65,1 – 72,3cm, bé gái 63,4 – 70,4 cm. Bé chị có cân nặng 6,5 kg là cháu bị suy dinh dưỡng độ I.
   Cháu 9 tháng cần ăn ngày 3 chén bột (hoặc cháo xay), mỗi chén đủ 4 nhóm thức ăn như chị đã nấu, nhưng chị cho hơi ít dầu. Mỗi chén cần 1 muỗng canh dầu (bằng 2 muỗng cà phê). Một ngày 3 chén, 3 muỗng canh dầu, 1 tháng 750 ml dầu (3 xị). Chị nấu như vậy bé sẽ lên ký tốt.
   Hỏi: Bé nhà em được 8 tháng nhưng chỉ nặng 7,2 kg, cao 70 cm. Một ngày bé ăn được 3 chén bột và bú khoảng 450 – 500 ml sữa, nhưng 2 tháng nay bé lên cân rất ít. Hiện tại bé đang bú sữa enfac. Em muốn đổi sữa cho bé nhưng không biết chọn loại sữa nào. Trong các bữa ăn của bé em đều cho thêm dầu ăn hoặc phô mai. Ngoài ra bé còn uống nước hoa quả mỗi ngày. Xin bác sĩ cho em lời khuyên. [[email protected]]
   Trả lời: Bé 8 tháng cân nặng 6,9 – 8,8 kg, cao 63,9 – 71cm (trai), 6,3 – 8,2 kg và cao 62,2 – 69,1 cm (gái). Bé của chị như vậy là trong giới hạn bình thường. Bé ăn được 3 chén bột, uống 500 ml sữa, uống nước hoa quả, ăn phô mai, như thế là đủ. Trong các chén bột chị đã cho dầu ăn nhưng không rõ chị cho bao nhiêu. Một chén cần 1 muỗng canh dầu, ngày bé ăn 2 chén và cần 2 muỗng canh. Bé đang bú Enfalac là sữa dành cho bé 0 – 6 tháng. Bé chị đã 8 tháng nên đổi sang sữa dành cho trẻ > 6 tháng. Các loại sữa công thức 2 trên thị trường chị đều có thể dùng cho bé được.
   Hỏi: Tôi có 2 câu hỏi muốn tham khảo ý kiến bác sĩ
   1)      Tôi nghe nói cho trẻ ăn rắn nước sẽ chống được bệnh ra mồ hôi trộm, theo bác sĩ điều đó có đúng không? Có nên cho trẻ ở độ tuổi 2 tuổi ăn thịt rắn không? Và ăn bao nhiêu lần 1 tuần?
   2)      Theo như tôi biết thì lươn cũng là loại thức ăn rất bổ dưỡng, nhờ bác sĩ tư vấn thêm xem nên cho trẻ ăn mấy lần trong tuần, và một lần khoảng bao nhiêu? Có nên nấu có huyết lươn vào cháo cho trẻ ăn không? Xin cảm ơn! [[email protected]]
   Trả lời:
   - Bé của chị hay ra mồ hôi trộm là biểu hiện sớm của thiếu vitamin D, canxi. Chị cần cho trẻ tắm nắng 5 phút mỗi ngày, ăn dặm đúng cách, hợp lý. Canxi có nhiều trong sữa và các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai, bánh flan. Ngoài ra còn có trong cua đồng, hải sản, đậu tương…
   - Thịt rắn chị có thể dùng như là nguồn chất đạm, nhưng phải cẩn thận để không bị ngộ độc nọc rắn.
   - Lươn là một loại thức ăn giàu đạm. Chị có thể cho cháu ăn cháo lươn. Để bé không ngán chị nên đổi các loại thực phẩm như cháo thịt, cháo cá, cháo lươn, cháo gà…Cũng như các chất đạm khác, một chén cháo cần 1 muỗng canh thịt lươn bầm nhỏ, hoặc luộc thịt lươn rồi gỡ xương, tán nhỏ cho vào cháo.
   Hỏi: Xin Bác sĩ hướng dẫn giúp có loại thuốc nào giúp cho mẹ có nhiều sữa hơn không? Cháu tôi chỉ gần 1 tháng tuổi nhưng sữa mẹ ít quá. Xin cảm ơn Bác sĩ. [[email protected]]
   Trả lời: Cháu chị gần 1 tháng tuổi nhưng sữa mẹ ít quá. Thực ra, không có phụ nữ nào thiếu sữa. Mẹ nên cho cháu bú nhiều lần, kể cả ban đêm. Trước mỗi cữ bú của bé người mẹ nên uống 1 ly sữa nóng hay 1 ly nước nóng. Mỗi ngày ăn thêm 1 bữa hay mỗi bữa ăn thêm 1 chén cơm, như vậy sẽ nhiều sữa hơn.
   Hỏi: Con trai tôi 8 tháng tuổi, nặng 10,7 kg. Cháu thích uống nước quýt hơn cam. Dinh dưỡng trong nước quýt có như cam hay không? Mỗi ngày uống bao nhiêu cc cam là đủ? Trong 1 ngày tôi cho cháu uống nhiều loại nước ép trái cây khác nhau có được không? Tôi cho cháu ăn ngày 3 buổi và 8 cữ sữa, mỗi lần uống 120 – 150cc và ăn dặm sữa chua, phô mai, uống nước trái cây. Như vậy có quá nhiều với bé không? Trong 1 tuần tôi cho cháu ăn tôm, cua, lươn, rau củ và 1 lòng đỏ trứng gà, như vậy có ảnh hưởng gì đến tiêu hoá không? Cháu hơn 8 tháng nhưng chưa mọc răng và 10 ngày nay cháu biếng ăn, tôi có nên đưa cháu đi khám không? Chân thành cảm ơn bác sĩ [[email protected]]
   Trả lời: Cháu trai 8 tháng nặng từ 6,9 – 8,8 kg. Nước cam, nước quít có chứa nhiều vitamin C. Chị có thể cho cháu uống nhiều loại nước ép trái cây khác nhau. Một ngày bé cần khoảng 50 ml.
   Bé 8 tháng cần ăn ngày 2 chén bột và 600 ml sữa. Một chén bột có 4 nhóm thức ăn: bột, đạm (tôm, cua, lươn, thịt heo, thịt bò, đậu...), dầu ăn, rau củ.
   Bình thường 6 tháng trẻ mọc răng. Châm mọc răng có thể do thiếu canxi, vitamin D, trẻ sinh thiếu tháng, sinh nhẹ cân (dưới 2,5 kg), ăn dặm không đúng cách, trẻ thường bị bệnh hô hấp, tiêu hóa.
   Thường ngày bé ăn nhanh, 10 ngày nay cháu biếng ăn. Chị nên cho cháu đi khám xem có bệnh về tai mũi họng, răng miệng, lưỡi...hay không.
   Hỏi: Con trai tôi hơn 10 tháng tuổi nhưng chỉ nặng 8 kg. Cháu ăn uống rất kém. Một ngày không ăn được 1 chén bột. Tôi đã đổi các loại thức ăn liên tục cho cháu bớt chán, cho cháu phơi nắng sang để có vitamin, tuy nhiên khi ngủ cháu vẫn hay vật vã. Cháu đã một lần bị tiêm kháng sinh trị viêm phế quản lúc 5 tháng, trước đó cháu phát triển tốt hơn. Xin cho hỏi, việc tiêm kháng sinh có ảnh hưởng đến sự phát triển của cháu không? Cách đây vài ngày tôi cho cháu uống Multi vitamin thấy cháu ăn được hơn một chút, liệu tôi có thể cho cháu uống lâu dài được không? [[email protected]]
   Trả lời: Con trai chị 10 tháng cân nặng 8 kg là trong giới hạn bình thường (7,6 kg là suy dinh dưỡng độ I). 10 tháng cháu cần ăn 3 chén bột (hoặc cháo) mỗi ngày, 400 – 500 ml sữa.
   Lúc 5 tháng tuổi cháu bị viêm phế quản phải tiêm kháng sinh. Việc tiêm kháng sinh không ảnh hưởng đến sự phát triển của cháu. Chị cho cháu uống Multi vitamin và thấy cháu ăn được hơn, như vậy chị có thể cho cháu uống hết lọ đó.