Sau vài lần đưa bé Hà (bảy tuổi, Biên Hòa, Đồng Nai) đi dự tiệc tùng, vợ chồng anh Minh ngao ngán quyết định, không đưa con đến những nơi đông người. Mới đây, tại tiệc cưới của cô bạn thân, con bé chồm lên trên bàn gắp những món mình thích, lấy đũa khuấy đĩa thức ăn thay vì nhờ mẹ gắp giúp. Vợ chồng anh còn phải đối mặt với tình thế khó xử khi người khách ngồi cạnh gắp một miếng ngon cho bé thì nó lại hất tung làm chiếc bát rơi xuống sàn nhà vỡ tan tành.

Không ít bậc cha mẹ rơi vào tình huống khó xử khi trẻ nghịch ngợm, nói leo, hỗn xược, nhõng nhẽo... như trên.

Giải pháp an toàn mà nhiều bậc phụ huynh sử dụng là để trẻ ở nhà khi đi dự tiệc hoặc nhờ người trông hộ khi nhà có nhiều khách. Tất nhiên, cách giải quyết này chưa hợp lý. Vấn đề quan trọng là cha mẹ phải làm sao để trẻ có được những nhận thức và hành vi phù hợp ở chốn đông người. Việc trẻ mắc phải những lỗi khó chịu trước mặt người lạ như mè nheo, nói leo, gây ồn ào... đều do thói quen tạo ra từ nếp sinh hoạt hằng ngày.

Ảnh: Gettyimages

Để tạo thói quen hành vi ngoan ngoãn, lịch thiệp cho bé, nên thực hiện ngay từ khi trẻ lên ba tuổi. Tạo cho con thói quen cư xử lịch thiệp với mọi người trong cuộc sống hàng ngày như chào hỏi, cảm ơn khi được quan tâm, giúp đỡ và biết xin lỗi khi phạm sai lầm... Cha mẹ là những người thầy đầu tiên hướng dẫn trẻ cách đi đứng, ngồi và ăn uống sao cho hợp lý, phải dạy con biết "ăn trông nồi, ngồi trông hướng" là vậy. Khi dự tiệc, cha mẹ phải dạy cho con tư thế ngồi ngay ngắn, không được tỳ vào bàn để ăn, khi gắp thức ăn nên dùng đũa, ăn miếng nào thì gắp miếng đó, không được khuấy tung thức ăn, không được bốc... Khi trẻ quấy phá, cha mẹ không nên làm ngơ, nhưng cũng không nên lớn tiếng mắng trẻ trước mặt nhiều người. Cha mẹ phải kịp thời sửa sai, giải thích cho con cặn kẽ các nguyên tắc ứng xử lịch sự.

Để mỗi lời dạy con và việc làm của mình không khập khiễng, bạn phải gương mẫu mọi lúc mọi nơi. Bạn dạy con không được ngắt lời, không lớn tiếng khi nói chuyện với người khác, nhưng nếu bạn không nghiêm chỉnh thực hiện thì trẻ sẽ khó thực hiện theo lời bạn dạy. Theo các chuyên gia tâm lý, đa số trẻ có xu hướng dễ nổi nóng, hay la lối trong ứng xử là do "kế thừa" tính cách tương tự ở cha mẹ. Do đó, các bậc phụ huynh cần cư xử lịch sự với con. Chẳng hạn, khi trẻ đang trình bày một chuyện gì đó, thì cha mẹ không được ngắt lời. Như thế, trẻ sẽ hiểu được ý nghĩa khi được người khác tôn trọng, lắng nghe, đồng thời trẻ cũng nhận thấy cảm giác khó chịu khi quấy rầy người khác.

Trước khi cho bé xuất hiện ở chốn đông người, cha mẹ cần dặn dò trẻ kỹ càng, cho bé biết nơi mình sắp đến, gặp gỡ những ai và phải cư xử như thế nào cho phù hợp. Trong quá trình ứng xử, nếu trẻ phạm sai lầm khi cha mẹ đang trò chuyện, hãy giữ bình tĩnh, không được la mắng, đánh đập con trước mặt nhiều người. Để giữ thể diện cho bé, nếu bé đã trên 10 tuổi, cha mẹ yêu cầu bé giữ trật tự, im lặng suy nghĩ và sẽ nhắc nhở sau. Còn trẻ nhỏ tuổi, cha mẹ phải thay mặt con xin lỗi khách, giải thích cho con hiểu lỗi vi phạm của mình và đưa con ra ngoài chỉ bảo nhẹ nhàng. Những khi chỉ còn lại bạn và bé, bạn hãy nhắc những lỗi mà bé mắc phải và khẳng định rằng bé đã làm bạn không vui, cần phải khắc phục. Nhưng nếu bé ứng xử đúng thì phải khen ngợi kịp thời để bé phát huy.

Hành vi ứng xử lịch thiệp, nhã nhặn ở chốn đông người không thể tự nhiên mà có. Các bậc phụ huynh cần quan tâm hướng dẫn con có những lời ăn, tiếng nói, cử chỉ, điệu bộ đúng đắn với mọi người. Đó chính là cách giáo dục quan trọng giúp trẻ hoàn thiện bản thân.

Theo PN